Capterra deed onderzoek naar de laatste trends op de huidige woningmarkt. Een markt waar proptech het centrum van vraag en aanbod is en kopers niet schromen voor het nemen van risico’s.

ontwikkelingen huizenmarkt

De ontwikkelingen op de huizenmarkt gaan snel, mede aangejaagd door digitalisering, duurzaamheid, het milieu en de lage hypotheekrente. Welke invloed hebben deze ontwikkelingen op Nederlandse huizenkopers en -huurders? In dit artikel lees je cijfers en trends over de laatste ontwikkelingen op de huizenmarkt, waaronder het belang van duurzaamheid, klimaatbestendige huizen, proptech en digitale hulpmiddelen als digitale handtekeningen en online afsprakensoftware. Het onderzoek is gebaseerd op een online enquête gehouden onder bijna 1000 Nederlanders die in de afgelopen drie jaar een huis of appartement in Nederland hebben gekocht of gehuurd. De volledige methodologie staat onderaan het artikel.

Groter en groener wonen is in trek

Sinds de coronacrisis is de behoefte aan meer leefruimte toegenomen. Op de vraag wat de drie belangrijkste redenen waren om een nieuw huis te kopen, antwoordt 41% van de ondervraagde kopers dat ze meer ruimte nodig hadden. Dit bleek ook al uit het aantal zoekopdrachten naar woonhuizen en huizen met een tuin op funda aan het begin van de crisis. 

De 3 voornaamste redenen om een nieuw huis te kopen

Onder de 522 kopers die Capterra ondervroeg, zijn dit de drie voornaamste redenen om een nieuw huis te kopen:

  • 41% had meer ruimte nodig
  • 36% wilde op een andere locatie wonen
  • 31% wilde kleiner/groter gaan wonen

Door de beperkende maatregelen van de afgelopen twee jaar zaten veel mensen meer thuis waardoor hun woonruimte belangrijker werd. Woningen dienen ook steeds meer als kantoor en zelfs als vakantieplek. Daardoor is een gezonde nabije omgeving nu in trek. De nabijheid van groen, natuur of strand komt dan ook naar voren als een van de belangrijkste elementen waar de ondervraagde kopers en huurders naar kijken bij het zoeken naar een huis.

  48% van de ondervraagde huizenhuurders en -kopers die rekening houden met duurzaamheidskenmerken bij het zoeken naar een nieuw huis, vindt de nabijheid van natuur, groen of strand zeer belangrijk en 43% enigszins belangrijk. 

Maar de behoefte aan meer ruimte komt ook voort uit gezinsuitbreiding (voornaamste reden om te kopen voor 27%) of uit een wens naar meer comfort. Kopers willen bijvoorbeeld meer kamers, een eigen parkeerplek of een tuin. 

De huidige lage hypotheekrentes maken verhuizen naar een grotere (en duurdere) woning ook een stuk aantrekkelijker. Soms kan het verhuizen naar een nieuwe grotere woning zelfs een verlaging van de maandelijkse lasten betekenen als de oude hypotheek een hogere rente had. 

Ook de verbetering of verslechtering van de financiële situatie is een van de meest voorkomende beweegredenen om een nieuw huis te kopen. 25% van de ondervraagde kopers noemt dit als reden. Daarnaast kocht 17% van de kopers hun huis als investering en was stoppen met huren voor 19% een belangrijke reden om te kopen. 

Redenen om nieuw huis te kopen

11% verhuist mede door de pandemie 

We onderzochten ook of de pandemie een rol heeft gespeeld in de beslissing om een nieuw huis of appartement te kopen. Sinds de pandemie is er namelijk steeds meer vrijheid om vanuit huis te werken. Hierdoor zouden werknemers minder gebonden zijn aan een locatie dicht bij hun werk.  

Een op de tien kopers (11%) zegt dat de coronacrisis van invloed is geweest op hun woonwens: 9% geeft aan dat ze dankzij de mogelijkheid om remote te werken ergens ander zijn gaan wonen en 2% zegt dat de pandemie in het algemeen een drijfveer is geweest. De invloed van de pandemie is dus niet heel groot, maar wel aanwezig.

Pandemie heeft kleine invloed op verhuisgedrag

Belangstelling voor duurzaam wonen is zeer groot

Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol in de aankoopbeslissing van Nederlandse huizenkopers en -huurders. 73% van de respondenten let op duurzaamheidskenmerken bij het zoeken naar een nieuw huis. 

Deze aandacht voor duurzaamheid is in overeenstemming met de ambitie van de overheid om bestaande woningen energieneutraal en aardgasvrij te maken in navolging van het Klimaatakkoord. Dit kan erin resulteren dat duurzame woningen dus sneller verkocht zullen worden. 

Duurzaam wonen is van groot belang

Er wordt vooral goed gelet op energie-efficiëntie/het energielabel en isolatie. Respectievelijk 72% en 75% van de respondenten die op duurzaamheid letten vindt dit zeer belangrijk bij het kopen of huren van een huis.

Het gebruik van duurzame bouwmaterialen, groene energie en een intelligent watergebruik komen ook naar voren als belangrijke overwegingen bij de aankoop of huur van een huis. Al wordt daar wel minder belang aan gehecht dan aan de hiervoor vermelde duurzaamheidskenmerken. 

Duurzaamheidskenmerken huizenmarkt

Vastgoedeigenaren die aan de vraag naar gezonde en duurzame woningen tegemoet komen, begunstigen dus de verkoopbaarheid van hun woning. Dit geldt in het bijzonder voor de Nederlandse woningmarkt waar duurzaamheid een grotere rol speelt bij de zoektocht naar een huur of koopwoning dan in de andere ondervraagde landen om ons heen: 

Aandacht aan duurzaamheid bij kopen woning Nederland vergeleken met Europa
Tip : Met makelaarssoftware kunnen makelaars hun huizennoteringen beheren en in hun advertenties de nadruk leggen op de duurzaamheidskenmerken van iedere woning.

Duurzame nieuwbouwwoningen zijn zeer populair

De interesse in duurzaam wonen verklaart wellicht ook de populariteit van nieuwe woningen. De helft (51%) van de ondervraagde kopers kocht een huis of appartement dat pas is gebouwd. In 2021 werden er in ons land 71.500 nieuwbouwwoningen opgeleverd.

Voor alle nieuwbouw geldt sinds januari 2021 dat deze moet voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) en het verplichte energielabel moet hebben. Nieuwbouw wordt dus al duurzaam gebouwd: met duurzame materialen, met goede isolatie om warmteterugwinning te bevorderen en duurzame energiebronnen (zonder gas), want hoe minder fossiele energie wordt gebruikt hoe beter het energielabel. 

De rijksoverheid stimuleert woningeigenaren en verhuurders met financieel aantrekkelijke maatregelen om hun woning te verduurzamen. Zo bestaat er een salderingsregeling zonnepanelen voor het terugleveren van zonne-energie aan het elektriciteitsnet, tips en advies over isolatie en energiebesparende maatregelen. 

Risico op natuurrampen in de omgeving wordt nauwelijks overwogen

Een ander opmerkelijk resultaat uit dit onderzoek over de woningmarkt is het feit dat Nederlandse ondervraagde huizenkopers en huurders nauwelijks rekening houden met de klimaatrisico’s van de omgeving, zoals de kans op een overstroming of verzakking. 36% van de respondenten let hier helemaal niet op en 46% minimaal bij het kopen of huren van een huis. 

klimaatrisico’s krijgen weinig aandacht bij kopen huis

Kopers houden er wel iets meer rekening mee dan huurders. 37% van de kopers houdt er (zeer) rekening mee tegenover 33% van de huurders.  

In omringende landen als Spanje, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wordt er door de meeste kopers en huurders meer aandacht besteed aan deze risico’s bij de aankoop of huur van een huis. Dat terwijl ons land juist extra kwetsbaar is door de stijgende zeespiegel en de ligging van grote delen van ons land onder het zeeniveau. Veel van de duurste woningen, zoals in de Randstad of Rotterdam, liggen ook nog eens gevaarlijk laag.

Klimaatrisico’s worden nauwelijks in acht genomen bij kopen huis

Experts uit de vastgoedmarkt pleiten voor de invoering van een klimaatlabel, zodat huizenkopers of -huurders weten hoe groot de klimaatrisico’s van een woning zijn. In België hebben ze al iets dergelijks met het groenblauwpeil. Prijzen kunnen dan eventueel op het risico worden afgestemd. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar het risico op overstroming, maar ook naar de hoeveelheid neerslag en de kans op droogte wat een dalende grondwaterspiegel kan veroorzaken met het risico op verzakking. In steden gaat het eerder om de afvoer van het water bijvoorbeeld en de aanwezigheid van groen.

Als dit klimaatlabel er komt, is het echter nog maar de vraag of dit ook daadwerkelijk de huizenprijzen zal beïnvloeden. Dorpen rondom de Maas in Limburg zijn al meerdere malen overstroomd en toch bleven de prijzen ook daar stijgen. Huizen aan het water zijn nou eenmaal zeer gewild, overstromingsgevaar of niet. 

Onroerendgoedeigenaars doen er goed aan om de klimaatbestendigheid van hun woning te berekenen en eventuele klimaatuitdagingen aan te pakken om de risico’s op waardeverlies in de toekomst te beperken. Ze kunnen indicatoren als wateropvang, biodiversiteit en CO2-uitstoot in acht nemen en corrigerende maatregelen implementeren.

Kopers schromen risico’s niet: 33% biedt meer dan de vraagprijs en 23% gaat boven budget

Een derde (33%) van de ondervraagde kopers kocht hun woning voor meer dan de vraagprijs. Overbieden lijkt steeds gewoner te worden. De oorzaak volgens de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) is de krapte op de woningmarkt. Het woningaanbod kan niet op tegen de vraag. Het afgelopen jaar was het woningtekort extra goed merkbaar door een daling van 44% in het aantal te koop staande huizen. Hierdoor nemen kopers steeds meer risico met overbieden om een huis te bemachtigen. 

  • 35% van de ondervraagde kopers met een jaarinkomen tussen de 26.000 en 50.000 euro kocht voor meer dan de vraagprijs. 
  • 29% van de ondervraagde kopers met een jaarinkomen tussen de 51.000 en 100.000 kocht voor meer dan de vraagprijs. 
overbieden op een huis wordt steeds gewoner

Nederlandse kopers zijn koploper in overbieden

Ons land is koploper overbieden vergeleken met de andere ondervraagde Europese landen. In het Verenigd Koninkrijk kocht slechts 18% van de ondervraagde kopers voor meer dan de vraagprijs en in Duitsland nog minder (14%). Natuurlijk zijn de omstandigheden in elke markt anders. Zo moet er in Duitsland bijvoorbeeld 20% van de aankopsom zelf worden ingelegd, terwijl je in Nederland 100% van de waarde mag lenen. Maar toch spant Nederland duidelijk de kroon.

Bijna kwart kopers koopt boven budget

Het gevolg van deze situatie is dat Nederlandse kopers vaak meer uitgeven dan ze oorspronkelijk gepland hadden. Bijna een kwart (23%) van de ondervraagde Nederlandse kopers ging boven hun budget. 

Kopers gaan over budget bij aankoop huis

In het geval van de kopers die over hun budget gaan, gaat het meestal (in 38% van de gevallen) om 5% tot 10% meer. Maar 32% zit zelfs tussen de 10% tot 15% hoger dan hun oorspronkelijke budget. Op een gemiddelde huizenprijs van 419.000 euro gaat het dan al snel om rond de 41.900 euro meer dan gepland.

Mate waarin kopers van huis hun budget overschrijden

Deze situatie wordt gefaciliteerd door de leenruimte, want de huizenprijzen zijn gevoelig voor de hoeveelheid die je kunt lenen. Nederland is inmiddels het Europese land met de meeste woningeigenaren die een hypotheek of lening hebben voor hun woning. 

Proptech is dé matchmaker tussen koper/huurder en verkoper/verhuurder

Digitalisering speelt een belangrijke rol in het proces van het kopen en huren van een woning, vooral tijdens de eerste fasen van het zoeken en bezichtigen. De meeste kopers en huurders (63%) zochten naar woningen op online huizensites als Funda, Jaap of Huizenzoeker. Het belang van proptech in de vastgoedmarkt is zeer groot. 

Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van allerlei andere technologie. 49% van alle respondenten in ons onderzoek heeft op enig moment tijdens het huur- of koopproces gebruik gemaakt van een online afsprakensysteem en 33% maakte gebruik van online informatieformulieren. 30% heeft elektronische handtekeningen gebruikt voor het tekenen van documenten gerelateerd aan de huur of koop van het huis en 30% gebruikte een mobiele app.

Gebruikte technologie tijdens kopen woning

Aandacht aan goede afbeeldingen is essentieel

Bij het zoeken naar een woning online is er een zee aan informatie beschikbaar over het aanbod. De drie elementen waar kopers en huurders die op een huizensite zoeken het eerst naar kijken zijn:

  • Afbeeldingen (91%)
  • Beschrijvingen (77%)
  • Plattegronden (64%)

Daarna kijken ze naar: 

  • Video’s (26%
  • Virtuele rondleidingen (25%)
  • Kaarten (16%)

Andere zeer relevante kenmerken waren foto’s van het vastgoed, de bescherming van persoonsgegevens, en zoekfilters (de mogelijkheid om een woning te zoeken op locatie, prijs, type, grootte, enz.), die respectievelijk door 78%, 74% en 64% als zeer belangrijk werden beoordeeld door degenen die op een online huizensite naar woningen zoeken.

Tot de minder gewilde kenmerken van een online huizensite behoren mobiele apps, een online chat of augmented reality. 29% van de respondenten zei dat de beschikbaarheid van een app niet belangrijk was. 22% zei hetzelfde over een responsive online chat, en 21% zei dat ze virtual reality (VR) en augmented reality (AR) bezoeken van de woning niet belangrijk vonden. 

Belang features huizensite

Social Media steeds belangrijker kanaal voor de verkoop van huizen

Social media spelen een steeds grotere rol bij de koop en verkoop van huizen. 11% van de ondervraagde kopers en huurders zocht namelijk voornamelijk op social media naar hun huis of appartement (op Facebook, Twitter of LinkedIn bijvoorbeeld). Internetmakelaars nemen 9% voor hun rekening. 

Belangrijkste kanalen voor het zoeken van een woning

Daarom is het voor makelaars belangrijk om zich ook met online marketing bezig te houden. Naast het hebben van een eigen website, is zichtbaarheid op social media essentieel om potentiële klanten te bereiken. Een social media marketing tool kan hierbij helpen door het automatiseren van de creatie, tracking, het beheer van campagnes en het verzamelen van statistieken. 

Samengevat

  • Groter wonen is reden nummer één voor het kopen van een nieuw huis
  • Vastgoedeigenaren die aan de vraag naar gezonde en duurzame woningen tegemoet komen, begunstigen de verkoopbaarheid van hun woning.
  • Het risico op natuurrampen wordt nauwelijks overwogen, toch kunnen eigenaren zelf het initiatief nemen en de risico’s berekenen om hun woning klimaatbestendig te maken. 
  • 23% van de huizenkopers gaat boven hun oorspronkelijke budget en wel tussen de 5% tot 15%. Kopers schrikken niet af van een financieel risico. 
  • Online huizensites zijn de populairste zoekoplossingen, met afbeeldingen, bescherming van persoonsgegevens en zoekfilters als belangrijkste kenmerken. 
Meer weten? Bekijk dan ons online overzicht met software voor makelaars

Opmerking: Dit artikel is bedoeld om onze lezers te informeren over de ontwikkelingen in de woningmarkt in Nederland. Het is geenszins bedoeld om financieel advies te verstrekken of om een specifieke handelwijze te onderschrijven. Voor advies over uw specifieke situatie dient u uw accountant of financieel adviseur te raadplegen.


Onderzoeksmethodologie

Dit onderzoek over de woningmarkt in Nederland is een onafhankelijk onderzoek dat door Capterra is uitgevoerd in de vorm van een online enquête bij een ISO 20252 gecertificeerd onderzoeksbureau. In dit onderzoek worden 552 Nederlandse huizenkopers en 381 Nederlandse huizenhuurders ondervraagd die in de afgelopen drie jaar een huis of appartement hebben gekocht of zijn begonnen te huren. In totaal hebben 933 Nederlanders de online vragenlijst volledig ingevuld. 

Voor de cijfers over de andere genoemde Europese landen is gebruik gemaakt van hetzelfde onderzoek onder respectievelijk 1000 Spaanse, 1029 Engelse, en 946 Duitse kopers en huurders van woningen. De doelgroep van het onderzoek bestaat uit mensen van 18 jaar en ouder. In totaal hebben 933 Nederlanders de online vragenlijst volledig ingevuld. 

De datacollectie vond plaats in februari 2022.