Van alle thuiswerkenden zou 64% alleen op een baan solliciteren als die op zijn minst gedeeltelijk op afstand kan worden gedaan. Dat blijkt uit onderzoek van Capterra. Wat is het gevolg van deze nieuwe manier van werken voor bedrijven?
In dit artikel
- De meeste thuiswerkers vinden zichzelf thuis productiever of even productief als op kantoor
- Meerderheid thuiswerkers wil twee à drie dagen vanaf kantoor werken
- Slechts 16% van de werknemers zou solliciteren op een baan die volledig op locatie is
- Contact met collega’s de belangrijkste trekker van kantoor
Ook nu de noodzaak er niet meer is, is het thuiswerken onder werknemers nog altijd onverminderd populair. Zo blijkt uit recent onderzoek van het nieuwsprogramma Eén Vandaag dat 85 procent van de werknemers een vorm van thuiswerken wil behouden. Slechts 15 procent wil altijd naar de fysieke werkplek. De meest recente studie van Capterra bevestigt dat beeld. Slechts 16% van de ondervraagde werknemers zegt te willen solliciteren op een baan die volledig op een fysieke werkplek zou moeten worden gedaan.
De vraag is onder welke voorwaarden werknemers op afstand zouden willen blijven werken. Hoeveel dagen zouden zij idealiter naar kantoor willen komen? Zijn werknemers, onder de juiste voorwaarden, ook over te halen om weer volledig op kantoor te komen werken? En zo niet, wat betekent dat dan voor werkgevers? Welke digitale middelen zouden ze moeten inzetten om een hybride werkomgeving op de langere termijn te faciliteren?
Capterra ondervroeg in mei 2023 1045 medewerkers die een fulltime of parttime contract hebben bij een mkb-bedrijf en die geheel of gedeeltelijk op afstand werken. In een aantal gevallen, die expliciet worden benoemd, zijn de resultaten vergeleken met het oorspronkelijke onderzoek dat in 2020 is uitgevoerd. De volledige methodologie van beide onderzoeken vind je onderaan dit artikel.
De meeste thuiswerkers vinden zichzelf thuis productiever of even productief als op kantoor
Toen drie jaar geleden, in 2020, bedrijven hun werknemers vroegen om thuis te gaan werken vanwege de Covid-pandemie, stuurde Capterra een enquête uit om erachter te komen hoe werknemers het vonden om op afstand te werken. Gevraagd naar de belangrijkste uitdagingen van thuiswerken, stonden concentratie en productiviteit in de top 5 van meest genoemde problemen. Meer dan 1 op de 4 thuiswerkers (27%) vond dat een uitdaging. Andere vaak genoemde uitdagingen waren communicatie met collega's (41%), eenzaamheid en het gebrek aan sociale contacten (36%), klantrelaties (27%) en het ontvangen van te veel digitale berichten.
Drie jaar later, in 2023, is dat beeld enigszins veranderd. Concentratie en productiviteit worden minder als een uitdaging beschouwd; slechts 16% van de respondenten ervaart dit als een uitdaging bij thuiswerken.
De groep die tijdens Covid op afstand begon te werken, werd ook gevraagd hoe ze hun productiviteit op kantoor zouden vergelijken met werken op afstand; de meeste respondenten dachten dat ze even productief waren (28%) of zelfs productiever (41%).
Eén van de verklaringen voor het feit dat productiviteit en concentratie niet meer als zo'n grote uitdaging worden ervaren, zou kunnen zijn dat de omstandigheden zijn veranderd waaronder mensen thuiswerken. In 2020 moesten veel werknemers met gezinnen de zorg voor hun kinderen combineren met thuiswerken, waardoor het misschien lastiger was om werk gedaan te krijgen. Een andere uitdaging zou kunnen zijn geweest dat werken op afstand een nieuw fenomeen was, waar werknemers aan moesten wennen. Drie jaar later bestaan die uitdagingen niet meer, of in mindere mate.
Hetzelfde geldt voor de andere genoemde uitdagingen. Nu de meeste medewerkers in ieder geval gedeeltelijk vanuit kantoor werken, worden de communicatie met collega's (31%), eenzaamheid (24%), klantrelaties (18%) en een overkill aan digitale berichten (15%) als minder uitdagend ervaren dan tijdens de Covid-periode.
Toch zijn dit zaken die bedrijven moeten aanpakken als ze het hybride model willen voortzetten. Verderop in het artikel zullen we de belangrijkste manieren onderzoeken waarop mkb's deze veelvoorkomende problemen kunnen tegengaan, of werknemers nu volledig op afstand werken of gedeeltelijk vanaf kantoor.
Meerderheid thuiswerkers wil twee à drie dagen vanaf kantoor werken
Uit het meest recente onderzoek van Capterra blijkt dat 80% van de thuiswerkers ook één of meerdere dagen naar kantoor gaat. Daarnaast is een groep van 20% die volledig op afstand werkt.
Dat wil overigens niet zeggen dat die laatste groep ook unaniem ervoor kiest om op afstand te werken. Gevraagd naar de preferenties zegt maar 5% van de ondervraagde werknemers dat ze het liefst 100% op afstand zouden willen werken.
Dat verschil zou te maken kunnen hebben met de manier waarop werkgevers hun personeel rekruteerden tijdens en net na de Covid-pandemie. Zo stond eind 2020 het overgrote deel van de techbedrijven open voor het idee om volledig op afstand te werken, waardoor het inhuren van personeel niet meer locatieafhankelijk was. Het kan dus zijn dat bedrijven werknemers hebben aangenomen voor wie reizen naar kantoor momenteel lastig is omdat ze te ver weg wonen.
Een andere mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat sommige bedrijven hebben bezuinigd op hun kantoorruimte, waardoor er gewoon niet genoeg bureaus meer zijn voor alle werknemers om naar kantoor te komen. Uit het onderzoek van Capterra blijkt echter dat de meerderheid van de (gedeeltelijke) thuiswerkers bereid is om een paar dagen per week vanuit kantoor te werken. De meeste respondenten (64%) geven de voorkeur aan twee tot drie dagen per week. Slechts 6% van de ondervraagden geeft er de voorkeur aan om volledig terug te keren naar kantoor.
Hoe richt je een hybride werkomgeving in?
Om werknemers te overtuigen om minstens een paar dagen per week naar kantoor te komen, is het essentieel om de juiste omgeving te creëren voor een hybride werksysteem. Dit zijn de belangrijkste vereisten waar je aan moet voldoen:
1. Investeer in een werkplek-reserveringssysteem
Bij het beheer van een hybride werksysteem is het van belang dat mensen een bureau hebben als ze naar kantoor gaan. Met reserveringssoftware heb je in één oogopslag inzicht in wanneer collega's op kantoor zijn, waardoor teams beter kunnen samenwerken en hun fysieke contactmomenten op elkaar afstemmen. Een reserveringssysteem helpt ook om middelen efficiënter te beheren en mogelijk geld te besparen, aangezien je minder kantoorruimte nodig hebt.
2. Zorg dat alles zowel fysiek als digitaal kan
Nu mensen niet altijd fysiek op kantoor aanwezig zijn, en soms zelfs volledig op afstand werken, moet je alle processen digitaliseren. Denk bijvoorbeeld aan software of een platform om de online onboarding van medewerkers te organiseren en een platform waarop administratieve HR-taken online kunnen worden uitgevoerd.
3. Investeer in goede technologische ondersteuning
Zeker als medewerkers regelmatig thuiswerken, is het belangrijk om te investeren in goede technische ondersteuning en beveiliging van de apparatuur. Denk bijvoorbeeld aan software voor ondersteuning op afstand en IT-beveiligingssoftware.
4. Investeer in goede communicatiekanalen
Een van de grootste uitdagingen is het vinden van de juiste middelen om goed contact met en tussen je medewerkers te faciliteren. Zoals eerder vermeld in het artikel, noemen veel respondenten die vanuit huis werken communicatie met collega's (31%), eenzaamheid (24%) als belangrijke uitdagingen. Een praatje bij de koffieautomaat, brainstormsessies en persoonlijke evaluatiegesprekken: ze moeten allemaal vervangen worden door een virtuele equivalent.
Het beste is om in verschillende communicatiemiddelen te investeren, die elk hun sterke punten hebben. Zo werkt e-mail heel goed voor het delen van praktische informatie, is een intern chatprogramma goed voor snelle vragen tussendoor en zijn videobellen het meest geschikt voor brainstormsessies en persoonlijk contact.
5. Zorg voor goede online software om samen te werken
Op kantoor kun je snel even langs iemands bureau lopen om iets te laten zien of toe te lichten, maar als medewerkers veel thuiswerken wordt dat een stuk lastiger. Er zijn tal van digitale middelen op de markt die dat probleem kunnen oplossen.
Denk bijvoorbeeld aan digitale werkomgevingen, waar werknemers vanaf elk apparaat en elke locatie toegang hebben tot alle data, software en systemen die ze nodig hebben. Daarnaast is er zogenaamde collaboration software, waarmee medewerkers alle middelen in handen krijgen om samen te werken aan langlopende projecten.
Welke software je nodig hebt, hangt in grote mate af van de sector en het bedrijf waarin je werkt en de rollen waarvoor je de software nodig hebt. Elk bedrijf of team heeft andere middelen nodig om samen te werken, dus het is belangrijk om de juiste software te vinden die je nodig hebt op basis van de sector, de rollen binnen het bedrijf en de manier waarop je medewerkers werken.
6. Stel duidelijke doelen
Wat als je werknemer thuiswerkt en tijdens werktijd de afwas doet of de hond uitlaat in plaats van een project af te maken? Het kan één van de redenen zijn dat bedrijven meer zijn gaan investeren in software en andere middelen om werknemers op afstand in de gaten te houden.
De vraag is echter of het belangrijk is om precies te weten wat medewerkers op elk moment van de werkdag doen. Het belangrijkste is dat ze hun doelen behalen. Dit kan door duidelijke doelen te stellen, helder te communiceren wat er van hen wordt verwacht om die doelen te bereiken en te meten hoe het werk vordert met behulp van goede project-management-software.
Slechts 16% van de werknemers zou solliciteren op een baan die volledig op locatie is
In het post-covidtijdperk wordt het voor werkgevers die volledig vanuit kantoor willen opereren lastig om nieuwe medewerkers te vinden. Voor het overgrote deel van de ondervraagde medewerkers (64%) is een functie pas interessant als deze gedeeltelijk op afstand kan worden ingevuld. Slechts 16% zou solliciteren op een functie die volledig op locatie moet worden gedaan en 20% zegt alleen te solliciteren op een functie die volledig op afstand kunnen worden gedaan
De meeste werknemers zijn blijkbaar inmiddels zo gehecht aan de hybride vorm van werken dat ze daar geen afstand meer van willen doen. Maar wat als je als werkgever belang bij hebt dat werknemers minstens vier dagen per week op kantoor zijn?
Zij zullen het voor hun personeel en nieuwe kandidaten zo aantrekkelijk mogelijk moeten maken om toch naar kantoor te komen. Er zijn een aantal data die ze daarvoor kunnen gebruiken, die we verderop in het artikel bespreken.
Contact met collega’s de belangrijkste trekker van kantoor
Om personeel zo veel mogelijk naar kantoor te krijgen is het belangrijk om te weten wat ze prettig vinden aan het werken in een kantooromgeving. Uit het onderzoek van Capterra komen drie factoren naar voren die het kantoor aantrekkelijk maken.
Het meest genoemde (52%) is het persoonlijk contact met collega’s. Hoe meer werkgevers investeren in een goede sociale werkomgeving, hoe groter de kans dat mensen graag naar kantoor komen. Denk aan gezamenlijk lunchen of ontbijten en andere sociale activiteiten tijdens kantoortijd.
Een tweede factor, die door 35% van de respondenten wordt genoemd, is een beter bewustzijn van wat er binnen het bedrijf gebeurt, en een derde meest genoemde factor (27%) is de hogere kwaliteit van het werk door persoonlijk overleg. Dat betekent dat veel werknemers openstaan om voor teamoverleg en belangrijke bedrijfspresentaties naar kantoor te komen.
Hoe creëer je een positieve kantooromgeving?
Er zijn een paar dingen die bedrijven kunnen doen om de kantooromgeving zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor werknemers. Dit zijn de belangrijkste stappen die je als werkgever kunt zetten, zo blijkt uit de onderzoeksresultaten van Capterra:
1. Houd regelmatig contact met je personeel
Zoals veel ondervraagde thuiswerkers aangeven, is bekendheid met wat er in het bedrijf gebeurt een belangrijke reden om naar kantoor te komen. Een andere belangrijke reden is het persoonlijk contact en overleg. Als werkgever of manager kun je daarop voortbouwen door wekelijkse bijeenkomsten te organiseren om te delen waar verschillende teams aan werken.
2. Creëer een kantoorruimte om persoonlijk contact te bevorderen
Voor meer dan de helft van de ondervraagde thuiswerkers is persoonlijk contact een van de belangrijkste redenen om naar kantoor te komen. Als werkgever kun je de kantoorruimte aanpassen om persoonlijk contact te bevorderen, bijvoorbeeld door voldoende brainstorm-ruimtes en vergaderruimtes te creëren die medewerkers kunnen reserveren.
3. Maak kantoorwerk leuk
Natuurlijk moeten werknemers in de eerste plaats naar kantoor komen om te werken, maar voor een grote groep is het ook een sociaal gebeuren; 17% geeft aan naar kantoor te komen omdat het leuker is. Werkgevers kunnen sociale interacties faciliteren, bijvoorbeeld door een gezamenlijk ontbijt, lunch en andere bijeenkomsten te organiseren waar werknemers elkaar kunnen ontmoeten.
Is hybride werken voor werkgevers een stap terug of vooruit?
Als het aan de meerderheid van de werknemers ligt, heeft het hybride werken de toekomst, maar is het ook ideaal voor iedereen? Wegen de vaak genoemde voordelen, zoals een betere balans tussen werk en privéleven en minder reistijd, op tegen de mogelijke nadelen, zoals minder binding tussen teamleden en minder controle over werknemers?
Dit zijn vragen die iedere mkb-ondernemer voor zichzelf zal moeten beantwoorden en waarvan de antwoorden per sector of bedrijf zullen verschillen. En binnen het bedrijf zal het per persoon verschillen. De eerste stap zou daarom moeten zijn om een dialoog aan te gaan met je medewerkers over wat voor hen de beste balans is en wat past bij de behoeften van het bedrijf. Een enquête onder uw medewerkers kan helpen om het gesprek aan te gaan en erachter te komen wat de kansen en de uitdagingen zijn.
Investeren in de juiste technologie zal enkele van de potentiële uitdagingen helpen oplossen, maar lang niet alle. Bedrijven die hun personeel weer helemaal naar kantoor willen krijgen, zullen hun best moeten doen om hen te overtuigen van het belang hiervan en de terugkeer zo aantrekkelijk mogelijk te maken.
Methodologie
Om deze gegevens te verzamelen, interviewde Capterra in mei 2023 1045 werknemers in Nederland. De kandidaten moesten aan de volgende criteria voldoen:
- Woonachtig in Nederland;
- Tussen de 18 en 65 jaar zijn;
- Een voltijds of deeltijds dienstverband hebben;
- Voor een mkb-bedrijf werken (tussen de 2 en 250 werknemers);
- Minstens een junior-niveau functie binnen het bedrijf bekleden;
- Gedeeltelijk of volledig op afstand werken.
In 2020 interviewde Capterra 482 medewerkers die moesten voldoen aan de volgende criteria:
- Woonachtig in Nederland;
- Tussen 18 en 65 jaar;
- Een voltijds of deeltijds dienstverband hebben;
- Werken voor mkb-bedrijf (tussen de 2 en 250 medewerkers);
- Behoud minimaal een junior functie binnen het bedrijf;
- Volledig op afstand werken.