De covid-19 uitbraak heeft de digitale transformatie van het mkb versneld. Veel ondernemers proberen nu te innoveren en hun aanbod te diversifiëren. Nieuwe digitale verdienmodellen liggen gezien de sociale afstandsmaatregelen het meest voor de hand. De vraag is echter hoe jouw bedrijf geld kan gaan verdienen met digitale business. Gelukkig is er veel meer mogelijk dan alleen producten online aan te bieden of een webshop te openen. Think outside the box en kijk maar eens naar deze 6 methoden die Gartner voorstelt (volledige document alleen beschikbaar voor klanten) om geld te verdienen met digitale producten of diensten.

Iedere organisatie heeft digitale kansen, ook die van jou!

verdienmodellen

Juist het MKB heeft digitale kansen

De corona-uitbraak heeft de economie grotendeels tot halt gebracht en een gat geslagen in het vertrouwen van producenten en consumenten. Slimme mkb-bedrijven zitten nu echter niet stil, maar zetten in op nieuwe verdienmodellen. Verdienmodellen met digitale inkomsten voor een duurzame financiële toekomst.

Als mkb-bedrijf denk je misschien benadeeld te zijn in je mogelijkheden ten opzichte van grote bedrijven met meer financiële middelen, maar dat is niet het geval. Grote bedrijven zullen juist minder snel durven te veranderen omdat er vaak veel belangen meespelen bij hun oorspronkelijke bedrijfsmodellen. Het mkb is juist flexibeler in het testen, implementeren en aanpassen van nieuwe toepassingen en technologie ën . Kleinere organisaties hebben meer slagkracht dan corporates. Zo blijkt uit onderzoek van Capterra dat 54% van de mkb-bedrijven tijdens de crisis begonnen is met digitaal innoveren om producten of diensten digitaal beschikbaar te stellen. 

aanpassingen in aanbod mkb

Welke verdienmodellen zijn er om digitale inkomsten te genereren? 

Er zijn dus toch kleine lichtpuntjes tijdens deze crisis. De bestaande bedreiging vanuit de markt leidt ook tot vernieuwing en dwingt het ontwikkelen van nieuwe digitale producten en diensten af. Op welke manier kan jouw bedrijf digitaal innoveren? Deze 6 methoden van Gartner zijn een bron van inspiratie voor elke ondernemer die met die vraag zit. 

Bron: Gartner

6 digitale verdienmodellen

1. Verkoop bestaande digitale assets

Begin bij wat je al in huis hebt, oftewel met je bestaande digitale assets en stel deze beschikbaar voor de verkoop. Wat zijn digitale activa? Heeft jouw organisatie die wel? Ja zeker. Digitale activa zijn bijvoorbeeld:

  • Datasets/gegevensverzamelingen
  • Know-how
  • Eigen ontworpen softwareprogramma’s of algoritmes
  • Intellectueel eigendom
  • Jouw merk

1.a Digitale inkomsten uit datasets

Bedenk welke gegevens jouw organisatie verzamelt of zou kunnen verzamelen. Dit kunnen klantgegevens zijn, onderzoeksgegevens, gemeten data, etc. Andere bedrijven hebben wellicht interesse in deze gegevens. 

Als je besluit om datasets te verkopen zijn er drie manieren om dat te doen. Let wel op dat je de data ontdoet van alle persoonsgebonden informatie om de privacy van jouw klanten te beschermen of dat je toestemming vraagt om persoonlijke informatie te delen met derden.

  1. Je kunt onbewerkte gegevens verkopen; jouw klanten moeten zelf waarde uit jouw data halen. Twitter doet dit bijvoorbeeld.
  2. Je kunt geanalyseerde data verkopen; dit kan bijvoorbeeld specifieke data zijn over een bepaalde doelgroep. Een bedrijf dat op deze manier geld verdient is HERE. HERE verzamelt en ordent locatiegegevens en verkoopt deze door in netjes gevisualiseerde kaarten aan bedrijven voor hun navigatiesysteem. 
  3. Je kunt de waarde uit geanalyseerde data verkopen; Je analyseert de data zelf en verkoopt op maat gemaakt advies aan andere organisaties over een bepaalde doelgroep, behoefte of meting. 

Welke technologie heb ik nodig?

*We hebben voor deze producten gekozen omdat ze een gratis proefversie hebben, meer dan 50 reviews met minimaal een 4-sterrenbeoordeling en functionaliteiten voor dashboard, gegevensvisualisatie, – analyse en rapportage. 

1.b Geld verdienen met know-how

Een andere vorm van digitale activa met potentiële verkoopwaarde is bijvoorbeeld een softwareprogramma of een algoritme dat speciaal voor jouw organisatie is ontworpen. Je zou dit in de handel kunnen brengen, bijvoorbeeld door een integratie te bieden met andere softwaresystemen via een API ( Application Programming Interface) of app . Ook know-how heeft verkooppotentieel of intellectueel eigendom. 

De vraag die je jezelf als eerste moet stellen is welke bedrijfsinformatie/know-how voor anderen van waarde kan zijn. Je kunt beginnen met het zoeken naar kopers onder je bestaande partners, leveranciers en klanten. 

Welke technologie heb ik nodig?

*We hebben voor deze tools gekozen omdat ze een gratis proefversie hebben met minimaal een 4-sterrenbeoordeling, meer dan 50 reviews en functionaliteit voor API-ontwerp, API-levensduurbeheer en bescherming tegen bedreigingen.

2. Digitaliseer een product of dienst

Een gedigitaliseerd aanbod kan een aanvulling zijn op het fysieke aanbod in de productmix van je onderneming. Dit is misschien wel het meest klassieke voorbeeld om een digitale business op te zetten. Heb je echter wel alle mogelijkheden doordacht? Er zijn namelijk verschillende manieren om digitale inkomsten uit je fysieke aanbod te halen.

2.a Digitalisering met een online verkoopkanaal

Is jouw product of dienst alleen fysiek of telefonisch te bestellen, creëer dan een App of website . 

Welke technologie heb ik nodig?

*We hebben voor deze producten gekozen omdat ze een gratis versie hebben,  minimaal 10 reviews met minimaal een 4-sterrenbeoordeling en functionaliteiten voor orderbeheer, voorraadbeheer en klantenaccounts .

2.b Werk je met tussenpersonen, maak dan een direct verkoopkanaal

Het beperkt de afhankelijkheid en vergroot de verkoopmarge. Zo bespoedigt De Hypotheker bijvoorbeeld de hypotheekaanvraag via hun Ockto-app. 

Welke technologie heb ik nodig:

*We hebben voor deze producten gekozen omdat ze een gratis versie hebben, minimaal 50 reviews en minimaal een 5-sterrenbeoordeling en functionaliteiten ontwikkeling voor webapps en mobiel.

2.c Digitalisering op basis van Internet of Things (IoT)

Bij verkoop van apparaten, objecten, machines of zelfs onderdelen kunnen er aanvullende diensten worden gekoppeld aan het product met IoT.  Zo levert Lightmotion energiezuinige led-lantaarnpalen die met het energienetwerk verbonden zijn en ook als laadpaal dienen. Daarnaast hebben ze de palen ook met het internet verbonden waardoor ze allerlei extra slimme diensten kunnen leveren zoals nummerplaatherkenning en omgevingssensoren voor het meten van waarden in de omgeving. Een ander voorbeeld is het slimme gordijnsysteem van Slide. Dit bedrijf zet IoT in om gordijnen op afstand te kunnen openen of sluiten met een app.

Let op de digitale beveiliging van IoT-apparaten en zorg voor een goede bescherming tegen datalekken. 

Welke technologie heb ik nodig?

*We hebben voor deze producten gekozen omdat ze een gratis proefversie hebben, minimaal 100 reviews en minimaal een 4,5+-sterren beoordeling en functionaliteiten voor visualisatie van data, gegevens verzamelen en -beheer.

3. Verkoop op basis van betalen naar gebruik (pay-per-use)

Kopers zullen eerder geneigd zijn om je producten te gebruiken als ze deze niet zelf hoeven aan te schaffen of te beheren. Bij deze aanpak wordt een product dan ook aangeboden als dienst. De producent levert een dienst (bijvoorbeeld het gebruik van een machine plus onderhoud en reparatie) aan een gebruiker, die alleen betaalt wanneer hij de dienst gebruikt. De producent blijft de eigenaar van het product en loopt dus het financiële risico. Het gaat doorgaans om een langetermijnovereenkomst, waardoor de producent voor lange termijn verzekerd is van inkomsten. 

Voordelen voor de producent zijn dat deze eigenaar blijft van het product en dat de retourstroom van het product geborgd is. Deze aanpak genereert inkomsten op abonnementsbasis of puur op gebruiksbasis. 

Dit model kan ook toegepast worden op diensten en niet fysieke goederen. Zo verkoopt Philips bijvoorbeeld licht als pay-per-use dienst aan de luchthaven Schiphol in Amsterdam. En zo verkoopt Bundelz autoverzekeringen als een pay-per-use dienst waarbij de vaste jaarlijkse premie wordt vervangen door een premie per autorit per kilometer. 

Een onderneming moet de meeteenheden voor verbruik zo transparant en realtime mogelijk maken, met duidelijke financiële voordelen voor klanten.

Welke technolgie heb ik nodig?

*We hebben voor deze producten gekozen omdat ze een gratis proefversie hebben, meer dan 100 reviews met minimaal een 4-sterren beoordeling en functionaliteiten voor (aangepaste) dashboard, gegevensvisualisatie, prestatiemeetwaarden. 

4. Bied kopers prijsvariaties aan op basis van gedeelde metrics

Dit model lijkt op het pay-as-you-use model, maar nu zijn de inkomsten niet afhankelijk van het gebruik, maar van het beoogde resultaat dat het product of de dienst moet leveren.

Een voorbeeld hiervan is Brickler, een makelaar die niet met de klassieke courtagekosten op de verkoopprijs van een huis werkt, maar met een vaste lage prijs per verkoop. Huiseigenaren betalen alleen als hun huis door Brickler wordt verkocht, zo niet, dan krijgen ze hun geld terug.  

Dit principe is niet alleen toe te passen op een succesvolle verkoop zoals dat van een huis, maar ook op het serviceniveau van een dienst. Zo verkoopt het Japanse Hitachi locomotieven als een dienst aan Britse steden: het bedrijf baseert een deel van de prijs op de juiste aankomsttijd van de treinen.

Naast eenvoudige en transparante meetmethoden vereist deze methode zorgvuldig geschreven contracten met mechanismen voor het oplossen van geschillen.

Welke technologie heb ik nodig?

*We hebben voor deze producten gekozen omdat een gratis proefversie hebben, meer dan 50 reviews met minimaal een 4-sterren beoordeling en functionaliteiten voor gegevens prestatiemeetwaarden en worden geleverd in Europa. Slechts de 8 hoogst gerankte leveranciers op Capterra worden hier vermeld.

5. Een online platform starten

Een platform koppelt vraag en aanbod zonder tussenstappen waarbij de onderneming zelf niet in het bezit is van de producten of diensten die op het platform worden verhandeld of gedistribueerd. In ruil voor hun diensten krijgt de onderneming een commissie op elke transactie. Ook kan er verdiend worden aan het doorverkopen van data of via inkomsten van adverteerders. Het platformmodel werkt als de vraag van klanten in een bepaalde sector gefragmenteerd is en wordt bediend door een even gefragmenteerd aanbod.

Grote disruptors van de afgelopen jaren zijn platformbedrijven. Alibaba is een bekend voorbeeld van een online e-commerce platform voor bedrijven, Airbnb een B2C-platform voor de hotelsector, Uber voor de taxisector, Deliveroo voor restaurants. 

Maar er zijn ook meer lokale voorbeelden zoals het Nederlandse Peerby, een digitaal platform voor het huren van spullen van mensen in de buurt. Een ander succesvol B2B platform is 3D hubs, dat andere bedrijven helpt aan een netwerk van honderden productiemachines voor het maken van onderdelen, van auto’s en vliegtuigen tot fietsen. Een ander interessant voorbeeld is Floow2, een platform dat het delen van bedrijfsactiva bevordert binnen bepaalde branches of binnen een netwerk. 

Een business-to-business platform vormt vaak een grotere uitdaging dan een business-to-consumer platform omdat het potentiële aantal deelnemers in een B2B-omgeving meestal kleiner is. Het voordeel is dat je tegen relatief lage kosten toegang hebt tot een grote groep potentiële klanten. Bovendien kun je met de verzamelde klantinformatie weer aanvullende diensten ontwikkelen. Een platform is ook eenvoudig schaalbaar zowel nationaal als internationaal. 

Hoe bouw je een online platform op?

Het platformmodel onderscheidt zich van andere bedrijfsmodellen door het directe contact met klanten en vraagt daarom om een klantgerichte benadering. Bij het opbouwen van een online platform is het raadzaam om te beginnen met wat Gartner een ‘just enough’ platform noemt (document alleen beschikbaar voor Gartner klanten). Het platform moet ‘net goed genoeg’ zijn voor je eerste use cases en kan op basis van feedback verfijnd en uitgebreid worden. Zo vermijd je overinvesteren in technologie die je later misschien niet nodig hebt.

Welke technologie heb ik nodig?

*We hebben voor deze producten gekozen omdat ze een gratis proefversie hebben, meer dan 29 reviews met minimaal een 4-sterren beoordeling, met functionaliteiten

6. Breid uit naar nieuwe sectoren

Gebruik je expertise in de ene sector om verder te gaan in een andere. Een actueel voorbeeld is remote werken. Een bedrijf dat intern een succesvol thuiswerkbeleid heeft uitgevoerd met remote werknemers over de hele wereld zou een nieuw bedrijf kunnen opzetten om andere organisaties te adviseren om een permanent remote werkende staff op te zetten. Vanuit dit idee is het bedrijf Remote bijvoorbeeld ontstaan. De eigenaar is een voormalig werknemer van Gitlab, een volledig remote werkend bedrijf dat samenwerkingstools ontwikkelt met medewerkers van over de hele wereld. 

Andere spraakmakende voorbeelden vinden we bij Tesla. Tesla zette de batterijtechnologie die zij voor elektrische auto’s hebben ontwikkeld in om de Tesla Powerwall te creëren, een energiebesparende batterij die energie opslaat vanuit zonnepanelen of vanaf het stroomnet. 

Soms kan het nodig zijn een sprong naar een nieuwe industrie te maken of met andere bedrijven samen te werken om je hoofdmerk te beschermen. 

Financiële voordelen van digitale verdienmodellen

In vergelijking met traditionele financiële modellen zijn de 6 bovenstaande digitale verdienmodellen vaak gunstiger. Zo is de winstmarge op de verkoop van € 10.000 aan bestaande digitale activa over het algemeen hoger dan de marge uit de verkoop van € 10.000 aan fysieke activa. Er hoeft namelijk niet geïnvesteerd te worden in aankoop van nieuwe fysieke activa. Daarom is er ook minder kapitaal nodig om te starten. Een abonnementsvorm levert terugkerende inkomsten op. Inkomsten gebaseerd op gebruik zijn makkelijker te verkopen. Bovendien is een digitaal aanbod beter schaalbaar zowel nationaal als internationaal.

Tips voor het kiezen van het juiste digitale verdienmodel

Een paar tips voor het kiezen van de juiste methode voor jouw bedrijf.

  • Bepaal of jouw digitaliseringsplannen zich richten op het verbeteren van bestaande inkomstenstromen of op het genereren van nieuwe inkomsten. In het eerste geval zal het gebruik van technologie een belangrijke rol spelen. In het tweede geval is er waarschijnlijk een combinatie van technologie en samenwerking met andere bedrijven nodig.
  • Om te bepalen of een idee de moeite van het uitvoeren waard is kun je contact zoeken met collega-ondernemers om te kijken hoe zij de gekozen digitale methode hebben aangepakt.
  • Zet een pilotproject op en bepaal hoe je de resultaten gaat meten.
Wil je meer weten over IoT-software , bekijk dan onze lijst met IoT-software op Capterra.