
Gratis en open source LMS-systemen (van Learning Management System in het Engels) ondersteunen bedrijven en onderwijsinstellingen bij het maken, bijhouden en beheren van hun e-learning-programma’s. LMS-systemen hebben echter vaak een vast prijsmodel en kunnen te duur zijn voor kleine bedrijven en instellingen.
Bij het bepalen van het budget voor een leermanagementsysteem (LMS) moet je rekening houden met verschillende factoren, zoals de kosten voor de installatie, de licentie, de prijs per gebruiker/cursus en het onderhoud. Daarnaast kunnen er ook nog verborgen kosten zijn.
Als je echter slechts een handjevol medewerkers of cursisten hebt, kun je ook prima uit de voeten met een gratis of open source LMS-tool en wel hierom:
- Gratis LMS-software biedt minder functionaliteit en heeft ook beperkingen wat het aantal cursussen en gebruikers betreft, maar geeft je wel een goed overzicht van de software als een standalone oplossing.
- Bij open source software kan iedereen de broncode bekijken, aanpassen en verbeteren op basis van de bedrijfs- of onderwijsbehoeften.
Open source LMS-tools kunnen vaak gratis worden gebruikt en aangepast. Beschermde software daarentegen heeft beperkende copyright-licenties, waardoor je de broncode niet kunt aanpassen om het ontwerp te verbeteren.
Kleine bedrijven die gratis leermanagementsystemen gebruiken, hebben lagere softwarekosten en profiteren van de kernfunctionaliteit van de software. Een open source LMS biedt bovendien uitgebreidere aanpassingsmogelijkheden zonder dat hiervoor dure licenties moeten worden aangeschaft.
Er zijn honderden leermanagementsystemen op de markt, maar slechts een heel klein deel hiervan is gratis of open source. Daarom hebben we deze lijst gemaakt van de elf beste gratis en open source LMS-systemen die geschikt zijn voor het mkb. Deze lijst kan in toekomstige updates veranderen.
Je vindt hier ook een algemeen overzicht van alle elf producten. De producten staan in alfabetische volgorde. Aan het einde van dit stuk vind je meer informatie over onze selectiemethode.
De beste gratis LMS-tools
De beste open source LMS-tools
De beste gratis LMS-tools
Coggno: ingebouwde tool om certificaten te genereren
Coggno is een cloudgebaseerd LMS om online cursussen te maken over compliance, veiligheid en business management. Hiermee kun je visuele elementen, zoals afbeeldingen en tabellen, toevoegen aan het cursusmateriaal. De cursussen kunnen verschillende indelingen hebben, zoals video, audio en Microsoft Word-bestanden.
Er is een ingebouwde functie om na voltooiing van een cursus certificaten te genereren voor cursisten. Docenten kunnen de voortgang van de cursisten bijhouden en rapporten maken om de RIO van de cursusprogramma’s te meten. Makers van cursussen kunnen hun cursussen bovendien verkopen op Coggno.com en vergelijkbare marktplaatsen.

Voordelen: Reviewers op Capterra zijn positief over de mogelijkheid om toegangsrechten tot het cursusmateriaal te beheren. Ze kunnen zien welke cursussen er beschikbaar zijn, aanvragen indienen voor registratie bij een cursus en herinneringen sturen voor deadlines van opdrachten en datums voor toetsen.
Nadelen: Volgens reviewers is het niet mogelijk om cursussen aan te passen in de tool. Om cursusinhoud te maken, moet je easygenerator aanschaffen. Als je geen nieuwe tool wilt kopen, kun je ook je eigen Sharable Content Object Reference Model (SCORM) maken.
Prijs voor upgrades: Coggno is gratis voor universiteiten, maar de optie om extra cursussen te uploaden is niet beschikbaar in de freemium versie. Voor de betaalde versie zijn er twee abonnementen beschikbaar:
- Private LMS voor $ 15 (circa € 13,56) per gebruiker per jaar voor 25-200 gebruikers
- Pro LMS voor $ 34,95 (circa € 31,60) per gebruiker per jaar voor meer dan 200 gebruikers
Mobiele apps: N.v.t.
CourseSites: analytische inzichten om de betrokkenheid en leerprestaties van cursisten te bevorderen
CourseSites (Blackboard for Business) is een cloudgebaseerde tool voor digitaal leren en cursusbeheer. De software kan worden gebruikt met managed hosting, self-hosting of als software-as-a-service (SaaS).
Gebruikers kunnen hiermee online digitale content maken, beheren, bijhouden en afleveren. Cursisten kunnen online cursussen openen, opdrachten uploaden en met docenten en andere cursisten communiceren. De CourseSites-modules bevatten bestanden voor presentaties, cursushand-outs, TLE’s (Teaching and Learning Exams) en discussieforums.

Voordelen: Reviewers op Capterra vinden CourseSites heel gebruiksvriendelijk, met een gemakkelijke navigatie. Gebruikers kunnen cursusopdrachten uploaden en openen en online toetsen maken. Sommigen vinden het handig dat je in real time online cursussen, gepersonaliseerde aankondigingen, groeps-e-mails en meetings kunt plannen.
Nadelen: Sommige gebruikers vinden dat het door recente systeemupdates lastiger is geworden om cursusvideo’s af te spelen.
Prijs voor upgrades: N.v.t.
LatitudeLearning: rapporten helpen het succes van cursusprogramma’s te meten
LatitudeLearning is een cloudgebaseerd LMS-systeem voor het beheren en documenteren van online cursussen, eLearning-programma’s en cursusinhoud. Deze tool is heel geschikt voor bedrijfstrainingen en B2B-programma’s. De tool kan als SaaS of via de cloud worden gebruikt.
LatitudeLearning biedt functionaliteit voor certificering, tracking, rapportage van cursusprogramma’s en integratie met Webex en GoToMeeting.

Voordelen: De oplossing biedt videotutorials om gebruikers te helpen bij het organiseren van cursussen, het beheren van cursisten en het maken van rapporten waarin de voortgang van een cursist wordt bijgehouden.
Nadelen: Reviewers op Capterra vinden de interface ouderwets en niet gebruiksvriendelijk. Mobiele apparaten of content library’s van derden worden niet ondersteund. Voor uitbreiding van functionaliteit zijn soms dure add-ons nodig.
Prijs voor upgrades: Het standaard LMS is gratis tot 100 gebruikers. Voor upgrades zijn er verschillende abonnementen beschikbaar:
Mobiele apps: N.v.t.
Myicourse: permanente educatie voor professionals
Myicourse is een cloudgebaseerde oplossing waarmee docenten cursussen kunnen maken en distribueren. De software kan worden gebruikt voor permanente educatie of bedrijfstrainingen.
Met deze tool kunnen gebruikers online ‘colleges’ maken die meerdere cursussen omvatten. Als je jouw cursussen openbaar wilt zetten, kun je ze gratis maken en beschikbaar stellen. Als je dat niet wilt, is de software gratis voor maximaal 100 cursisten.

Voordelen: Reviewers op Capterra zijn lovend over de bewerkingstools waarmee je cursussen kunt aanpassen. Docenten kunnen het verkeer van cursisten bijhouden, de cursusverkoop beheren en certificaties bieden.
Nadelen: De gratis versie is niet geschikt als de inhoud van jouw cursussen gevoelig en vertrouwelijk is, want de cursussen worden openbaar gepubliceerd. Bovendien krijgen cursisten in de gratis tool banneradvertenties te zien.
Prijs voor upgrades: De software is gratis voor openbaar gebruik. Voor upgrades naar privégebruik betaal je het volgende:
- Brons: $ 50 (circa € 45) per maand voor 100-500 gebruikers, met toegang tot 500 cursussen
- Zilver: $100 (circa €90) per maand voor 501-2.500 gebruikers, met toegang tot 2500 cursussen
- Goud: $ 250 (€ 226) per maand voor 2501-10.000 gebruikers, met toegang tot 10.000 cursussen
Mobiele apps: N.v.t.
Schoology: cursusbeheer op meerdere apparaten
Schoology is een freemium, webgebaseerd LMS dat als host fungeert voor eLearning-content zoals cursussen, trainingen en programma’s. Docenten kunnen hiermee rapporten maken over de prestaties van cursisten op basis van voltooide cursussen.
Schoology biedt leermogelijkheden voor scholen en bedrijven. Voor onderwijsinstellingen is het basispakket gratis. Als je gespecialiseerde ondersteuning nodig hebt of de oplossing wilt integreren met een leerlingvolgsysteem, kun je upgraden naar een enterprise-pakket.

Voordelen: Gebruikers zijn vooral heel tevreden over de mobiele toegang, integratie met Google Drive, tools voor het maken van content en toegang tot een bibliotheek met openbare cursussen en andere inhoud.
Nadelen: Reviewers op Capterra geven aan dat een paar essentiële functies ontbreken, zoals de mogelijkheid om een cursusmap te vergrendelen en om handig door toetsen te navigeren.
Prijs voor upgrades: Schoology biedt twee pakketten: het basispakket is gratis voor docenten en cursisten. Het enterprise-pakket is bedoeld voor onderwijsinstellingen en heeft aangepaste prijzen.
De beste open source LMS-tools
ATutor: LMS voor blinden en slechtzienden
ATutor is een webgebaseerd LMS dat mogelijkheden biedt voor online cursusbeheer en het maken van content.
De authoring tool beschikt over een webservice die controleert of de toegankelijkheid van de gemaakte content voldoet aan internationale normen.

Voordelen: Reviewers van Capterra geven aan dat je met deze tool cursussen kunt maken op het platform en zelfs externe bestanden kunt importeren.
Nadelen: Reviewers vinden dat de grafische gebruikersinterface ouderwets, ingewikkeld en niet gebruiksvriendelijk is en toe is aan een update.
Prijs voor upgrades: N.v.t.
Mobiele apps: N.v.t.
Dokeos: compliancetraining voor de farmaceutische- en gezondheidszorgsector
Dokeos is een open source LMS-tool voor bedrijven in de farmaceutische sector of de gezondheidszorg. Je kunt hiermee cursussen maken, de voortgang bijhouden, rapporten genereren en certificaten beheren.
Docenten kunnen met de tool toetsen maken met 2D- en 3D-afbeeldingen. Een unieke functie van Dokeos is Oogie Rapid Learning, waarmee Microsoft Word-documenten en PowerPoint-presentaties automatisch worden omgezet in Dokeos-dia’s.
Bovendien beschikt de oplossing over compliance-trainingsprogramma’s die bedrijven kunnen gebruiken om te voldoen aan wettelijke vereisten van hun branche.

Cursusbeheer in Dokeos (bron)
Voordelen: Reviewers opCapterra zijn blij met de chatmogelijkheden van Dokeos waarmee docenten in real time kunnen communiceren met cursisten en uitgevers van content.
Nadelen: Ze vinden het een gemis dat er geen mogelijkheid is om cursussen aan te passen. Bovendien duur het lang voordat er een reactie komt op vragen/problemen op het forum en van de klantenservice.
Prijs voor upgrades: Er zijn upgrademogelijkheden voor de volgende gebruikerstypen:
- Trainingscentra: $ 250 (circa € 226) per maand voor maximaal 50 gebruikers en $ 450 (circa € 406) per maand voor 51-100 gebruikers
- Bedrijven $ 385 (circa € 348) per maand voor maximaal 50 gebruikers en $ 650 (circa € 587) per maand voor 51-100 gebruikers
- Bedrijven in de farmaceutische sector en de gezondheidszorg: Op aanvraag
Mobiele apps: N.v.t.
Forma LMS: aangepaste cursussen met ingebouwde authoring tool
Forma LMS is een open source LMS dat onder andere mogelijkheden biedt voor eLearning-management, cursusbeheer, videovergaderen, het maken van cursussen en certificatie.
Er zijn ook bewerkingstools voor gebruikersbeheer en een rapportagefunctie om data te verzamelen over de deelname van cursisten, voltooiingen, opdrachten enzovoort. Bovendien heeft Forma een eigen marktplaats waar je jouw cursussen kunt verkopen.

Voordelen: Reviewers op Capterra zijn blij met de mogelijkheid om cursussen te rangschikken op basis van categorieën. Ze kunnen cursusonderwerpen kiezen uit een groep van de meest relevante trainingen.
Nadelen: Reviewers vinden de gebruikersinterface niet erg gebruiksvriendelijk. Bovendien zijn er enkele kleine bugs in verschillende functies.
Prijs voor upgrades: N.v.t.
Mobiele apps: N.v.t.
Moodle: cursussen aanpassen met drag-and-drop
Moodle is een gratis en open source platform waarmee gebruikers aangepaste cursussen kunnen maken. Er zijn tools om virtuele klaslokalen te beheren, certificaten te genereren en het succes van trainingsprogramma’s te meten met analytics.
Met de social learning functionaliteit van Moodle kunnen cursisten en docenten elkaar rechtstreeks berichten sturen op cursusforums. Daarnaast zijn er thema’s die geschikt zijn voor mobiel, ondersteuning voor plug-ins van derden (zoals Office 365), integratie met OneNote en de mogelijkheid om cursussen te verkopen via PayPal.

Voordelen: Reviewers op Capterra prijzen de eenvoudige en dynamische interface van Moodle die op veel manieren kan worden aangepast. Op het open community forum vind je updates over add-ons, plug-ins en bronnen.
Nadelen: Volgens reviewers is het niet eenvoudig om in Moodle grote groepen mensen te beheren voor meerdere cursussen of trajecten. Het beheer van kleine groepen gebruikers per cursus gaat wel gemakkelijk.
Prijs voor upgrades: Je kunt Moodle gratis op je server installeren. Er zijn verschillende betaalde Moodle cloud hosting pakketten:
- Starter: $ 58 (circa € 45) per jaar voor 50 gebruikers (ideaal voor één klas)
- Mini: $ 182 (circa € 140) per jaar voor 100 gebruikers (ideaal voor meerdere klassen)
- Small: $ 364 (circa € 278) per jaar voor 200 gebruikers (ideaal voor meerdere klassen)
- Medium: $ 729 (€ 556) per jaar voor 500 gebruikers (ideaal voor meerdere klassen)
Sakai CLE: social learning via cursusforums
Sakai CLE is een open source LMS voor scholen, met functionaliteit voor opdrachten, roosters, beoordelingen en toetsen. De software biedt mogelijkheden voor cursusbeheer, een syllabustool en een tool voor het maken van cursussen. Deze oplossing is meer op onderwijsinstellingen gericht dan op bedrijfstrainingen.
Sakai biedt functionaliteit voor social learning, zoals het insluiten van multimediacursussen, chatfunctionaliteit en videotutorials. Het kan worden geïntegreerd met Google Docs. Met een tool zoals Wiki platforms kunnen gebruikers webpagina’s maken zonder dat ze veel kennis op dit gebied nodig hebben.

Voordelen: Volgens Reviewers op Capterra steekt de Sakai-community veel moeite in het verbeteren van de mogelijkheden van de tool. De community probeert te voldoen aan alle succescriteria van de W3C Richtlijnen voor Toegankelijkheid van Webcontent (Web Content Accessibility Guidelines – WCAG) 2.0 – niveau A en AA.
Nadelen: Reviewers vinden de gebruikersinterface ouderwets en niet intuïtief. De presentatie van visuele elementen, zoals pictogrammen en knoppen, zou beter kunnen.
Prijs voor upgrades: Er zijn geen licentiekosten verbonden aan de software en deze kan worden uitgebreid naar een onbeperkt aantal personen of onderwijsgemeenschappen.
Mobiele apps: N.v.t.
De bestaande gegevens en screenshots zijn bijgewerkt op 31 maart 2020.
METHODOLOGIE
De gratis en open source tools voor deze lijst zijn in de volgende fasen beoordeeld:
Gratis producten:
Een product is voor dit artikel als ‘gratis’ geclassificeerd als er een gratis, standalone versie van de software beschikbaar is. Het gaat dus niet om een proefversie van de software waarbij je na een specifieke periode de betaalde versie moet aanschaffen.
Open source producten:
Voor dit artikel is alleen open source software geëvalueerd waarvan de broncode door iedereen kan worden bekeken, aangepast en verbeterd. Bovendien moet de broncode in de afgelopen twaalf maanden zijn bijgewerkt (volledige versie of kleine correctie) en moet deze een van de volgende besturingssystemen ondersteunen: Windows, Mac of Linux.
De producten die aan de bovenstaande criteria voldeden, zijn vervolgens geëvalueerd aan de hand van onze definitie van LMS-software:
“Een LMS (Learning Management System) helpt organisaties en instellingen bij het beheren en automatiseren van hun online onderwijs- of trainingsprogramma’s.”
Hiervoor hebben we gekeken naar de elementaire LMS-mogelijkheden van de producten en hun toepasselijkheid voor de categorie. We hebben producten als LMS-software geclassificeerd als ze beschikten over kernfunctionaliteit zoals eLearning-management en cursustracking, plus enkele optionele voorzieningen zoals certificatie- en compliancebeheer, authoring van cursussen, een cursusbibliotheek en mobiel leren.
Disclaimer: In dit artikel worden meningen en opvattingen weergegeven die zijn geuit door gebruikers. Dit zijn geen oordelen van Capterra.